Συμπεράσματα 2ου Συνεδρίου ΙΑΚΕ
Το 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο με διεθνή συμμετοχή του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών με θέμα: ««Τοπική Αυτοδιοίκηση, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση. Η παιδεία και ο πολιτισμός ως πυλώνες περιφερειακής ανάπτυξης, που διοργάνωσε το Ινστιτούτο στο Ηράκλειο, ολοκληρώνεται σήμερα με εξαιρετική επιτυχία.
Αυτό μπορεί να προκύψει αβίαστα από το μεγάλο αριθμό και την ποιότητα των εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν, από το μεγάλο αριθμό εισηγητών και συνέδρων αλλά και από το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που αυτοί έδειξαν για τις εισηγήσεις και εκδηλώσεις του Συνεδρίου.
Η μεγάλη συμμετοχή επιβεβαιώνει επίσης την ιδέα την οποία υιοθετήσαμε πριν ένα χρόνο (για τη διοργάνωση του παρόντος συνεδρίου), ότι δηλαδή η εκπαίδευση και η Τοπική Αυτοδιοίκηση τυγχάνουν ως θέμα -ιδιαίτερης προσοχής- στο χώρο της Εκπαιδευτικής Πολιτικής, των Κοινωνικών Επιστημών, της Παιδαγωγικής, του Πολιτισμού και παράλληλα αντικείμενο γενικότερου ενδιαφέροντος για την Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση και όχι μόνον των Εκπαιδευτικών και των Παιδαγωγών.
Πετύχαμε, δηλαδή, αυτές τις τρεις ημέρες, να φέρουμε κοντά δυνάμεις που εργάζονται στον εκπαιδευτικό και ακαδημαϊκό χώρο, στην Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, ερευνητές από διαφορετικές ειδικότητες, διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους και πεδία ενδιαφερόντων, μελετητές σε θέματα ανάπτυξης, σχεδιασμού, καινοτομίας, αειφορίας, πολιτιστικής διαχείρισης και επικοινωνίας, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, προκειμένου να εξασφαλίσουμε μία δημόσια συζήτηση για τη(ν) (προοπτική)δυνατότητα αναδιοργάνωσης του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος με κύριο στόχο την αποκέντρωσή του και την ανάθεση εκπαιδευτικών αρμοδιοτήτων στην Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Δηλαδή, να αναδειχθούν χώροι της εκπαίδευσης στους οποίους η Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα μπορούν να παρεμβαίνουν, να αναπτύσσουν πολιτικές που να απαντούν στα σύγχρονα προβλήματα της κοινωνίας και της εκπαίδευσης.
Οι εργασίες του Συνεδρίου άρχισαν την Παρασκευή νωρίς το πρωί και περιελάμβαναν ομιλίες προσκεκλημένων, εργαστήρια, θεματικά συμπόσια, αναρτημένες ανακοινώσεις και εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν περίπου τριακόσιοι εισηγητές και μεγάλος αριθμός Συνέδρων που ξεπερνά τους τετρακόσιους.
Η θεματική του Συνεδρίου δομήθηκε πάνω στους άξονες Εκπαίδευση και δια Βίου μάθηση, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Παιδεία – Πολιτισμός και Περιφερειακή ανάπτυξη .
Με αφορμή τις εξελίξεις που συμβαίνουν στο χώρο του σχολείου και τις τοπικές κοινωνίες, δηλαδή η δημιουργία νέων θεσμών και δομών σε πολλούς Δήμους και Περιφερειακές Ενότητες -για παράδειγμα στο χώρο της Προσχολικής και Σχολικής Εκπαίδευσης, της Δια Βίου Μάθησης και Εκπαίδευσης Ενηλίκων-, ήταν επόμενο, η αποτίμησή τους ως προς τα δομικά τους στοιχεία, να παρουσιάσει εξαιρετικό ενδιαφέρον, ιδιαίτερα το ζήτημα της σύνδεσης της τυπικής εκπαίδευσης με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς της, από την οπτική της σύγχρονης παιδαγωγικής, κοινωνικής και οικονομικής ανάλυσης .
Παράλληλα, σε μια εποχή οικονομικής κρίσης, σε ένα σύνθετο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, χωρίς σαφή και ξεκάθαρα σημεία αναφοράς, είναι λογικό να δημιουργούνται όλο και περισσότερα ερωτήματα για τις σχέσεις αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο σύγχρονο σχολείο και τις τοπικές κοινωνίες καθώς επηρεάζονται άμεσα από τις εκάστοτε τοπικές, πολιτικές και πολιτιστικές συνθήκες.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, παρουσιάσθηκαν στο συνέδριο εισηγήσεις, οι οποίες κάλυψαν ένα πολύ ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων: Τονίσθηκε η σημασία της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, η ποιότητα της Κοινωνικής Πολιτικής, η υποστήριξη της Κοινωνίας των Πολιτών και της Αυτοδιοίκησης, η σημασία των Φορέων Πολιτισμού και Παιδείας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, η ποιότητα της Εκπαιδευτικής Πολιτικής και των Αυτοδιοικητικών Παρεμβάσεων, τα Ανοιχτά Σχολικά Προγράμματα και οι Τοπικές Κοινωνίες, η εμπειρία της Εκπαίδευσης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ανάδειξη Καινοτομιών και η αξιοποίηση των Σύγχρονων Τεχνολογιών, η προώθηση Σύγχρονων προσεγγίσεων στη Δια Βίου Μάθηση, οι έξυπνες Καινοτόμες Δράσεις για την πολιτιστική, την τουριστική και την κοινωνική ανάπτυξη στις Περιφέρειας, η αξιοποίηση των Ψηφιακών προγραμμάτων και έξυπνων πόλεων, η αναβάθμιση των Εκπαιδευτικών δομών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η αποδοχή των Πολιτισμικών διαφορών και ο περιορισμός των κοινωνικών ανισοτήτων, η προώθηση της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και Διοίκησης, η προώθηση της εξωστρέφειας και της επικοινωνίας της σχολικής κοινότητας, η υποστήριξη των Συλλόγων Γονέων, η ποιότητα των θεμάτων οργάνωσης και διοίκησης των Σχολικών Επιτροπών.
Θεωρητικές προσεγγίσεις, αλλά και σχετικές ερευνητικές και πρακτικές εφαρμογές έδωσαν ενδιαφέρουσες απαντήσεις σε αρκετά ερωτήματα σχετιζόμενα με τις προσπάθειες εξωστρέφειας της σχολικής κοινότητας, με τη συνεργασία φορέων και οργανωμένων ομάδων της τοπικής κοινωνίας, καθώς και τις δυνατότητες των εκπαιδευτικών και την ελευθερία επιλογών στις δράσεις τους.
Ταυτόχρονα διαπιστώθηκε ο εξαιρετικά πολύπλοκος χαρακτήρας των θεμάτων αυτών, καθώς και ο μεγάλος αριθμός των οπτικών κατευθύνσεων, από τις οποίες τέτοια θέματα είναι δυνατόν να προσεγγισθούν.
Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση ανέδειξε την προοπτική, ότι η αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να αναλάβει την ευθύνη της εκπαιδευτικής πολιτικής και παράλληλα να διαμορφώσει ένα τοπικό πρόγραμμα εκπαίδευσης στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης λειτουργίας των σχολικών μονάδων. Δηλαδή, υποστηρίχθηκε ό,τι οι τοπικές κοινωνίες θα πρέπει να έχουν πιο ενεργό ρόλο σε ότι αφορά το περιεχόμενο της εκπαίδευσης των πολιτών του άμεσου μέλλοντος. Απαραίτητη προϋπόθεση θεωρήθηκαν οι μεταρρυθμίσεις τόσο στο εκπαιδευτικό σύστημα όσο και στο σύστημα της Τ.Α., δηλαδή, κατάλληλους θεσμούς και στελέχωση με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό για να μπορεί η Τ.Α. να συμβάλει στη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής.
Συζητήθηκε ακόμη το αίτημα για ένα ανοιχτό σχολείο στις τοπικές κοινωνίες, ως δυναμικό παράγοντα αλληλεπίδρασης, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες εξελίξεις των Επιστημών της Αγωγής, αλλά παράλληλα θα ενεργοποιεί το κοινοτικό στοιχείο και θα αξιοποιεί τις μορφωτικές, πολιτιστικές δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας για την ανύψωση, τη θετική εξέλιξη της δημόσιας παιδείας.
Αναφέρθηκε επίσης το πλήθος των αρμοδιοτήτων που πραγματοποιεί σήμερα η Τ.Α. (κινητή και ακίνητη περιουσία, επισκευή και συντήρηση κ.α.), οι οποίες θεωρούνται σημαντικές, γιατί συνδέονται με την εκπαίδευση και την αγωγή, ωστόσο παραμένουν μια κατηγορία απόμακρη και συνήθως υποτιμώνται.
Συζητήθηκε η ευρωπαϊκή εμπειρία, όχι για να την αντιγράψει κανείς, όμως η ανάλυση της εμπειρίας άλλων χωρών θα μπορούσε να αποβεί χρήσιμη.
Εκτιμώ ότι όλες αυτές οι επιστημονικές διαπιστώσεις, επισημάνσεις, στοχασμοί και επισκέψεις πάνω σε επιμέρους θέματα που εξετάστηκαν αναδεικνύουν τη δυνατότητα της συγκρότησης μίας ολιστικής και ενιαίας πρότασης για την αποκέντρωση της εκπαίδευσης.
Αναμφίβολα, οι εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν δεν εξαντλούν τη σχετική έρευνα και πρακτική για το πολύπλοκο θέμα της σύνδεσης της τυπικής εκπαίδευσης με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς της. Ωστόσο, το πλήθος και η ποιότητα των εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν βοήθησαν σημαντικά στην κατανόηση, την οριοθέτηση και την επανεκτίμηση μιας προοδευτικής στρατηγικής για την εκπαίδευση που προάγει τη συμμετοχή, την καινοτομία και την παιδαγωγική ελευθερία.
Εύχομαι και ελπίζω οι εισηγήσεις αυτές να αποτελέσουν τη βάση για περισσότερες γόνιμες συζητήσεις γύρω από τα θέματα αυτά και στο μέλλον.
Τελειώνοντας πρέπει να αντιληφθούμε όλοι –και κυρίως η Πολιτεία- ότι μπορεί σήμερα η κατάσταση στην Τ.Α. να μην ικανοποιεί, όμως εφόσον γίνουν αλλαγές στον τομέα αυτό με βάση τις υπάρχουσες μελέτες (περίπου 21, εκπονήθηκαν από το Ινστιτούτο Τ.Α.) και δοθούν οι βαθμοί ελευθερίας σε κάθε Περιφέρεια, σε κάθε τοπική κοινωνά σε επίπεδο Δήμου, για να μπορούν οι κοινωνίες αυτές να προωθήσουν πρωτοβουλίες στην Παιδεία και φυσικά αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο, στην κατεύθυνση μιας σταδιακής διεύρυνσης αρμοδιοτήτων και πόρων στην Τ.Α. για θέματα Παιδείας, τότε θα αναδειχθεί η αναγκαιότητά της.
Το δύσκολο αυτό έργο έφεραν σε πέρας με αξιοθαύμαστο τρόπο οι εισηγητές του Συνεδρίου μας, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, τους οποίους και επιθυμώ στο σημείο αυτό να ευχαριστήσω θερμά για τη μεγάλη συμβολή τους στην επιτυχία των εργασιών του. Δηλαδή, το επίπεδό των εισηγήσεων τους ήταν πολύ υψηλό, αφού τόλμησαν να προσεγγίσουν θέματα δύσκολα και ορισμένες φορές προκλητικά με έναν ιδιαίτερα επωφελή τρόπο.
Επίσης να ευχαριστήσω τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής αλλά και της Οργανωτικής Επιτροπής, με τα οποία είχα μια άριστη συνεργασία.
Επιτρέψτε μου ακόμη να ευχαριστήσω την Πρόεδρο κ. Ελένη Μαράκη, τον Αντιπρόεδρο κ. Μανώλη Μπελαδάκη, τη Γραμματέα κ. Μαρία Καδιανάκη και όλα τα μέλη του Δ.Σ. του Ινστιτούτο που σήκωσαν το βάρος της δουλειάς για την επιτυχή διεξαγωγή του Συνεδρίου αλλά και που με εμπιστεύθηκαν και με όρισαν Πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου του Aucsburg κ. Βασίλειο Μπάρο για τις συζητήσεις που κάναμε τόσο για το θέμα του Συνεδρίου όσο και την ευρωπαϊκή του διάσταση.
Διαθέσαμε όλοι μας απεριόριστο προσωπικό χρόνο για πολλά ζητήματα και λεπτομέρειες του Συνεδρίου και μοιράστηκα μαζί τους τη δύσκολη δουλειά του Προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής. Σήμερα όμως χαιρόμαστε που πετύχαμε να είμαστε όλοι εδώ σε ένα τόσο ενδιαφέρον Συνέδριο με τόσους εκλεκτούς εισηγητές και τόσους εκλεκτούς συνέδρους και πολλούς φίλους.
Επιτρέψτε μου, ακόμη, να συγχαρώ τον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη, τον Δήμαρχο του Ηρακλείου κ. Βασίλειο Λαμπρινό (για τη θερμή φιλοξενία του), τους Δημάρχους της Περιφέρειας Κρήτης και πέραν αυτής, για την υποστήριξη του Συνεδρίου μας – η προσφορά, η εν γένει συνδρομή τους ήταν, όντως, συγκινητική.
Τέλος, ευχαριστώ θερμά εσάς κυρίες και κύριοι Σύνεδροι που μας τιμήσατε με την εποικοδομητική παρουσία σας, χωρίς την οποία αυτό το Συνέδριο δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.
Σας ευχαριστώ πολύ και εύχομαι στον καθένα σας ό, τι καλύτερο.
Σπύρος Πανταζής
Ομότιμος Καθηγητής
Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής
Αυτό μπορεί να προκύψει αβίαστα από το μεγάλο αριθμό και την ποιότητα των εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν, από το μεγάλο αριθμό εισηγητών και συνέδρων αλλά και από το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που αυτοί έδειξαν για τις εισηγήσεις και εκδηλώσεις του Συνεδρίου.
Η μεγάλη συμμετοχή επιβεβαιώνει επίσης την ιδέα την οποία υιοθετήσαμε πριν ένα χρόνο (για τη διοργάνωση του παρόντος συνεδρίου), ότι δηλαδή η εκπαίδευση και η Τοπική Αυτοδιοίκηση τυγχάνουν ως θέμα -ιδιαίτερης προσοχής- στο χώρο της Εκπαιδευτικής Πολιτικής, των Κοινωνικών Επιστημών, της Παιδαγωγικής, του Πολιτισμού και παράλληλα αντικείμενο γενικότερου ενδιαφέροντος για την Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση και όχι μόνον των Εκπαιδευτικών και των Παιδαγωγών.
Πετύχαμε, δηλαδή, αυτές τις τρεις ημέρες, να φέρουμε κοντά δυνάμεις που εργάζονται στον εκπαιδευτικό και ακαδημαϊκό χώρο, στην Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, ερευνητές από διαφορετικές ειδικότητες, διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους και πεδία ενδιαφερόντων, μελετητές σε θέματα ανάπτυξης, σχεδιασμού, καινοτομίας, αειφορίας, πολιτιστικής διαχείρισης και επικοινωνίας, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, προκειμένου να εξασφαλίσουμε μία δημόσια συζήτηση για τη(ν) (προοπτική)δυνατότητα αναδιοργάνωσης του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος με κύριο στόχο την αποκέντρωσή του και την ανάθεση εκπαιδευτικών αρμοδιοτήτων στην Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Δηλαδή, να αναδειχθούν χώροι της εκπαίδευσης στους οποίους η Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα μπορούν να παρεμβαίνουν, να αναπτύσσουν πολιτικές που να απαντούν στα σύγχρονα προβλήματα της κοινωνίας και της εκπαίδευσης.
Οι εργασίες του Συνεδρίου άρχισαν την Παρασκευή νωρίς το πρωί και περιελάμβαναν ομιλίες προσκεκλημένων, εργαστήρια, θεματικά συμπόσια, αναρτημένες ανακοινώσεις και εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν περίπου τριακόσιοι εισηγητές και μεγάλος αριθμός Συνέδρων που ξεπερνά τους τετρακόσιους.
Η θεματική του Συνεδρίου δομήθηκε πάνω στους άξονες Εκπαίδευση και δια Βίου μάθηση, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Παιδεία – Πολιτισμός και Περιφερειακή ανάπτυξη .
Με αφορμή τις εξελίξεις που συμβαίνουν στο χώρο του σχολείου και τις τοπικές κοινωνίες, δηλαδή η δημιουργία νέων θεσμών και δομών σε πολλούς Δήμους και Περιφερειακές Ενότητες -για παράδειγμα στο χώρο της Προσχολικής και Σχολικής Εκπαίδευσης, της Δια Βίου Μάθησης και Εκπαίδευσης Ενηλίκων-, ήταν επόμενο, η αποτίμησή τους ως προς τα δομικά τους στοιχεία, να παρουσιάσει εξαιρετικό ενδιαφέρον, ιδιαίτερα το ζήτημα της σύνδεσης της τυπικής εκπαίδευσης με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς της, από την οπτική της σύγχρονης παιδαγωγικής, κοινωνικής και οικονομικής ανάλυσης .
Παράλληλα, σε μια εποχή οικονομικής κρίσης, σε ένα σύνθετο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, χωρίς σαφή και ξεκάθαρα σημεία αναφοράς, είναι λογικό να δημιουργούνται όλο και περισσότερα ερωτήματα για τις σχέσεις αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο σύγχρονο σχολείο και τις τοπικές κοινωνίες καθώς επηρεάζονται άμεσα από τις εκάστοτε τοπικές, πολιτικές και πολιτιστικές συνθήκες.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, παρουσιάσθηκαν στο συνέδριο εισηγήσεις, οι οποίες κάλυψαν ένα πολύ ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων: Τονίσθηκε η σημασία της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, η ποιότητα της Κοινωνικής Πολιτικής, η υποστήριξη της Κοινωνίας των Πολιτών και της Αυτοδιοίκησης, η σημασία των Φορέων Πολιτισμού και Παιδείας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, η ποιότητα της Εκπαιδευτικής Πολιτικής και των Αυτοδιοικητικών Παρεμβάσεων, τα Ανοιχτά Σχολικά Προγράμματα και οι Τοπικές Κοινωνίες, η εμπειρία της Εκπαίδευσης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η ανάδειξη Καινοτομιών και η αξιοποίηση των Σύγχρονων Τεχνολογιών, η προώθηση Σύγχρονων προσεγγίσεων στη Δια Βίου Μάθηση, οι έξυπνες Καινοτόμες Δράσεις για την πολιτιστική, την τουριστική και την κοινωνική ανάπτυξη στις Περιφέρειας, η αξιοποίηση των Ψηφιακών προγραμμάτων και έξυπνων πόλεων, η αναβάθμιση των Εκπαιδευτικών δομών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η αποδοχή των Πολιτισμικών διαφορών και ο περιορισμός των κοινωνικών ανισοτήτων, η προώθηση της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και Διοίκησης, η προώθηση της εξωστρέφειας και της επικοινωνίας της σχολικής κοινότητας, η υποστήριξη των Συλλόγων Γονέων, η ποιότητα των θεμάτων οργάνωσης και διοίκησης των Σχολικών Επιτροπών.
Θεωρητικές προσεγγίσεις, αλλά και σχετικές ερευνητικές και πρακτικές εφαρμογές έδωσαν ενδιαφέρουσες απαντήσεις σε αρκετά ερωτήματα σχετιζόμενα με τις προσπάθειες εξωστρέφειας της σχολικής κοινότητας, με τη συνεργασία φορέων και οργανωμένων ομάδων της τοπικής κοινωνίας, καθώς και τις δυνατότητες των εκπαιδευτικών και την ελευθερία επιλογών στις δράσεις τους.
Ταυτόχρονα διαπιστώθηκε ο εξαιρετικά πολύπλοκος χαρακτήρας των θεμάτων αυτών, καθώς και ο μεγάλος αριθμός των οπτικών κατευθύνσεων, από τις οποίες τέτοια θέματα είναι δυνατόν να προσεγγισθούν.
Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση ανέδειξε την προοπτική, ότι η αυτοδιοίκηση θα μπορούσε να αναλάβει την ευθύνη της εκπαιδευτικής πολιτικής και παράλληλα να διαμορφώσει ένα τοπικό πρόγραμμα εκπαίδευσης στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης λειτουργίας των σχολικών μονάδων. Δηλαδή, υποστηρίχθηκε ό,τι οι τοπικές κοινωνίες θα πρέπει να έχουν πιο ενεργό ρόλο σε ότι αφορά το περιεχόμενο της εκπαίδευσης των πολιτών του άμεσου μέλλοντος. Απαραίτητη προϋπόθεση θεωρήθηκαν οι μεταρρυθμίσεις τόσο στο εκπαιδευτικό σύστημα όσο και στο σύστημα της Τ.Α., δηλαδή, κατάλληλους θεσμούς και στελέχωση με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό για να μπορεί η Τ.Α. να συμβάλει στη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής.
Συζητήθηκε ακόμη το αίτημα για ένα ανοιχτό σχολείο στις τοπικές κοινωνίες, ως δυναμικό παράγοντα αλληλεπίδρασης, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες εξελίξεις των Επιστημών της Αγωγής, αλλά παράλληλα θα ενεργοποιεί το κοινοτικό στοιχείο και θα αξιοποιεί τις μορφωτικές, πολιτιστικές δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας για την ανύψωση, τη θετική εξέλιξη της δημόσιας παιδείας.
Αναφέρθηκε επίσης το πλήθος των αρμοδιοτήτων που πραγματοποιεί σήμερα η Τ.Α. (κινητή και ακίνητη περιουσία, επισκευή και συντήρηση κ.α.), οι οποίες θεωρούνται σημαντικές, γιατί συνδέονται με την εκπαίδευση και την αγωγή, ωστόσο παραμένουν μια κατηγορία απόμακρη και συνήθως υποτιμώνται.
Συζητήθηκε η ευρωπαϊκή εμπειρία, όχι για να την αντιγράψει κανείς, όμως η ανάλυση της εμπειρίας άλλων χωρών θα μπορούσε να αποβεί χρήσιμη.
Εκτιμώ ότι όλες αυτές οι επιστημονικές διαπιστώσεις, επισημάνσεις, στοχασμοί και επισκέψεις πάνω σε επιμέρους θέματα που εξετάστηκαν αναδεικνύουν τη δυνατότητα της συγκρότησης μίας ολιστικής και ενιαίας πρότασης για την αποκέντρωση της εκπαίδευσης.
Αναμφίβολα, οι εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν δεν εξαντλούν τη σχετική έρευνα και πρακτική για το πολύπλοκο θέμα της σύνδεσης της τυπικής εκπαίδευσης με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς της. Ωστόσο, το πλήθος και η ποιότητα των εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν βοήθησαν σημαντικά στην κατανόηση, την οριοθέτηση και την επανεκτίμηση μιας προοδευτικής στρατηγικής για την εκπαίδευση που προάγει τη συμμετοχή, την καινοτομία και την παιδαγωγική ελευθερία.
Εύχομαι και ελπίζω οι εισηγήσεις αυτές να αποτελέσουν τη βάση για περισσότερες γόνιμες συζητήσεις γύρω από τα θέματα αυτά και στο μέλλον.
Τελειώνοντας πρέπει να αντιληφθούμε όλοι –και κυρίως η Πολιτεία- ότι μπορεί σήμερα η κατάσταση στην Τ.Α. να μην ικανοποιεί, όμως εφόσον γίνουν αλλαγές στον τομέα αυτό με βάση τις υπάρχουσες μελέτες (περίπου 21, εκπονήθηκαν από το Ινστιτούτο Τ.Α.) και δοθούν οι βαθμοί ελευθερίας σε κάθε Περιφέρεια, σε κάθε τοπική κοινωνά σε επίπεδο Δήμου, για να μπορούν οι κοινωνίες αυτές να προωθήσουν πρωτοβουλίες στην Παιδεία και φυσικά αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο, στην κατεύθυνση μιας σταδιακής διεύρυνσης αρμοδιοτήτων και πόρων στην Τ.Α. για θέματα Παιδείας, τότε θα αναδειχθεί η αναγκαιότητά της.
Το δύσκολο αυτό έργο έφεραν σε πέρας με αξιοθαύμαστο τρόπο οι εισηγητές του Συνεδρίου μας, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, τους οποίους και επιθυμώ στο σημείο αυτό να ευχαριστήσω θερμά για τη μεγάλη συμβολή τους στην επιτυχία των εργασιών του. Δηλαδή, το επίπεδό των εισηγήσεων τους ήταν πολύ υψηλό, αφού τόλμησαν να προσεγγίσουν θέματα δύσκολα και ορισμένες φορές προκλητικά με έναν ιδιαίτερα επωφελή τρόπο.
Επίσης να ευχαριστήσω τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής αλλά και της Οργανωτικής Επιτροπής, με τα οποία είχα μια άριστη συνεργασία.
Επιτρέψτε μου ακόμη να ευχαριστήσω την Πρόεδρο κ. Ελένη Μαράκη, τον Αντιπρόεδρο κ. Μανώλη Μπελαδάκη, τη Γραμματέα κ. Μαρία Καδιανάκη και όλα τα μέλη του Δ.Σ. του Ινστιτούτο που σήκωσαν το βάρος της δουλειάς για την επιτυχή διεξαγωγή του Συνεδρίου αλλά και που με εμπιστεύθηκαν και με όρισαν Πρόεδρο της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου του Aucsburg κ. Βασίλειο Μπάρο για τις συζητήσεις που κάναμε τόσο για το θέμα του Συνεδρίου όσο και την ευρωπαϊκή του διάσταση.
Διαθέσαμε όλοι μας απεριόριστο προσωπικό χρόνο για πολλά ζητήματα και λεπτομέρειες του Συνεδρίου και μοιράστηκα μαζί τους τη δύσκολη δουλειά του Προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής. Σήμερα όμως χαιρόμαστε που πετύχαμε να είμαστε όλοι εδώ σε ένα τόσο ενδιαφέρον Συνέδριο με τόσους εκλεκτούς εισηγητές και τόσους εκλεκτούς συνέδρους και πολλούς φίλους.
Επιτρέψτε μου, ακόμη, να συγχαρώ τον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη, τον Δήμαρχο του Ηρακλείου κ. Βασίλειο Λαμπρινό (για τη θερμή φιλοξενία του), τους Δημάρχους της Περιφέρειας Κρήτης και πέραν αυτής, για την υποστήριξη του Συνεδρίου μας – η προσφορά, η εν γένει συνδρομή τους ήταν, όντως, συγκινητική.
Τέλος, ευχαριστώ θερμά εσάς κυρίες και κύριοι Σύνεδροι που μας τιμήσατε με την εποικοδομητική παρουσία σας, χωρίς την οποία αυτό το Συνέδριο δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.
Σας ευχαριστώ πολύ και εύχομαι στον καθένα σας ό, τι καλύτερο.
Σπύρος Πανταζής
Ομότιμος Καθηγητής
Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής
Περισσότερα νέα στο ...facebook
